کانال دودکش موتورخانه | مشخصات + قیمت 1403

طراحی و نصب دودکش موتورخانه

دودکش موتورخانه، عنصری کلیدی در سیستم گرمایشی ساختمان‌های مجهز به موتورخانه است که وظیفه‌ی هدایت امن و موثر محصولات احتراق به خارج از بنا را بر عهده دارد. طراحی و نصب اصولی این کانال، نقشی حیاتی در سلامتی و ایمنی ساکنین ایفا می‌کند.

مراحل طراحی دودکش موتورخانه:

1. محاسبات و تعیین ابعاد:
   • قطر دودکش: با استفاده از فرمول‌های مهندسی و بر اساس عوامل مختلفی از جمله ظرفیت گرمایشی موتورخانه، نوع سوخت مصرفی، دمای دود و ارتفاع ساختمان، قطر مناسب دودکش محاسبه می‌شود.
   • ارتفاع دودکش: ارتفاع دودکش باید به گونه‌ای باشد که دود و آلاینده‌ها به طور کامل از فضای ساختمان و مناطق مسکونی خارج شده و در معرض وزش باد قرار گیرند.
2. انتخاب نوع دودکش:
   • دودکش آجری: برای موتورخانه‌های با ظرفیت گرمایشی پایین و سوخت‌های فسیلی مانند گازوئیل و مازوت مناسب است.
   • دودکش فلزی: در موتورخانه‌های با ظرفیت گرمایشی بالا و سیستم‌های گرمایشی مدرن مانند موتورخانه‌های چگالشی و پکیج‌های دیواری کاربرد دارد. جنس‌های رایج دودکش‌های فلزی شامل آلومینیوم، استیل و ورق گالوانیزه هستند.
   • دودکش دوجداره: برای موتورخانه‌هایی که در مجاورت فضاهای باز و با تهویه نامناسب مانند بالکن یا پنجره قرار دارند، مناسب است. این نوع دودکش، به دلیل عایق‌بندی بین دو جداره، از اتلاف حرارت و تعرق در سطح خارجی جلوگیری می‌کند.
3. انتخاب اجزای دودکش:
   • کلاهک دودکش: در بالای دودکش نصب می‌شود و از ورود باران، برف، باد و آشیانه‌سازی پرندگان به داخل آن جلوگیری می‌کند. انواع مختلفی از کلاهک دودکش مانند کلاهک H، کلاهک چینی و کلاهک گردبادی در بازار موجود است.
   • دمپر دودکش: وسیله‌ای برای کنترل جریان هوا و تنظیم میزان کشش دودکش است. دمپرها در انواع مختلف دستی، برقی و پنوماتیکی تولید می‌شوند.
   • رابط‌ها و اتصالات: برای اتصال اجزای مختلف دودکش به یکدیگر و همچنین اتصال دودکش به خروجی موتورخانه از رابط‌ها و اتصالات مناسب استفاده می‌شود.

مراحل نصب دودکش موتورخانه:

1. آماده‌سازی محل نصب:
   • محل دقیق دودکش با توجه به نقشه و ملاحظات فنی مشخص می‌شود.
   • سوراخ‌کاری یا برش در سقف و دیوار موتورخانه برای عبور دودکش انجام می‌شود.
2. نصب اجزای دودکش:
   • لوله‌های دودکش به یکدیگر متصل و در محل مورد نظر نصب می‌شوند.
   • کلاهک، دمپر و سایر اجزا دودکش مطابق با نقشه نصب می‌شوند.
3. عایق‌بندی و آب‌بندی:
   • درزها و اتصالات دودکش با استفاده از مواد عایق و آب‌بند مناسب، به طور کامل درزگیری می‌شوند.
4. بازرسی و تست نهایی:
   • عملکرد صحیح دودکش، عدم وجود نشتی و مطابقت با استانداردها توسط متخصصان ذیصلاحیت بررسی می‌شود.

مطالعه بیشتر: کانال TDC

دودکش مورد استفاده در موتورخانه ها چیست؟

دودکش موتورخانه، مجرایی است که برای هدایت امن و موثر محصولات احتراق، شامل دود، گازهای سمی و آلاینده‌ها، از موتورخانه به فضای بیرون ساختمان تعبیه می‌شود. این دودکش نقشی حیاتی در عملکرد صحیح سیستم گرمایشی و تهویه مطبوع ساختمان ایفا می‌کند و از سلامتی و ایمنی ساکنین در برابر خطرات ناشی از گازهای سمی و آتش‌سوزی محافظت می‌کند.

اجزای اصلی دودکش موتورخانه:

• لوله: بخش اصلی دودکش است که از جنس فلز، آجر نسوز یا سرامیک ساخته می‌شود و وظیفه‌ی انتقال دود و آلاینده‌ها را بر عهده دارد.
• کلاهک: در بالای دودکش قرار گرفته و از ورود باران، برف، باد و آشیانه‌سازی پرندگان به داخل آن جلوگیری می‌کند.
• دمپر: وسیله‌ای برای کنترل جریان هوا و تنظیم میزان کشش دودکش است.
• رابط‌ها و اتصالات: برای اتصال اجزای مختلف دودکش به یکدیگر و همچنین اتصال دودکش به خروجی موتورخانه از رابط‌ها و اتصالات مناسب استفاده می‌شود.

انواع دودکش موتورخانه:

• دودکش آجری: برای موتورخانه‌های با ظرفیت گرمایشی پایین و سوخت‌های فسیلی مانند گازوئیل و مازوت کاربرد دارد.
• دودکش فلزی: در موتورخانه‌های با ظرفیت گرمایشی بالا و سیستم‌های گرمایشی مدرن مانند موتورخانه‌های چگالشی و پکیج‌های دیواری استفاده می‌شود. جنس‌های رایج دودکش‌های فلزی شامل آلومینیوم، استیل و ورق گالوانیزه هستند.
• دودکش دوجداره: برای موتورخانه‌هایی که در مجاورت فضاهای باز و با تهویه نامناسب مانند بالکن یا پنجره قرار دارند، مناسب است. این نوع دودکش، به دلیل عایق‌بندی بین دو جداره، از اتلاف حرارت و تعرق در سطح خارجی جلوگیری می‌کند.

ملاحظات مهم در انتخاب و نصب دودکش موتورخانه:

• انتخاب نوع مناسب دودکش: با توجه به نوع موتورخانه، ظرفیت گرمایشی، نوع سوخت مصرفی، شرایط آب و هوایی و ملاحظات فنی ساختمان، نوع مناسب دودکش باید انتخاب شود.
• رعایت استانداردها: کلیه مراحل طراحی، ساخت، نصب و اجرا باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی از جمله استاندارد ملی ایران 13341 و مبحث 15 مقررات ملی ساختمان انجام شود.
• استفاده از مصالح مرغوب: لوله‌ها، اتصالات و سایر اجزای دودکش باید از جنس باکیفیت و مقاوم در برابر حرارت، خوردگی و شرایط محیطی باشند.
• عیارگیری و تنظیم کشش دودکش: کشش مناسب دودکش برای عملکرد صحیح سیستم گرمایشی و تهویه موتورخانه ضروری است.
• بازرسی و نگهداری دوره‌ای: دودکش موتورخانه باید به طور دوره‌ای توسط افراد متخصص مورد بازرسی و در صورت نیاز، تعمیر و نگهداری قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: فلاشینگ نما

کار دودکش موتورخانه بر چه اصلی است؟

کار دودکش موتورخانه بر اصل مکش طبیعی استوار است. این مکش به واسطه اختلاف دما و فشار بین داخل و خارج دودکش ایجاد می‌شود. در ادامه به توضیح این فرآیند می‌پردازیم:

1. گرم شدن هوا:  در موتور خانه، گرما و دود تولید می‌شود. این دود و گازهای داغ، به طور طبیعی تمایل به صعود دارند.
2. سبکی هوای گرم: هوای گرم داخل دودکش، به دلیل چگالی کمتر، سبک‌تر از هوای سرد بیرون است.
3. ایجاد اختلاف فشار: هوای سردتر و سنگین‌تر در بیرون دودکش، به سمت پایین جریان می‌یابد و این حرکت، فشار منفی در داخل دودکش ایجاد می‌کند.
4. مکش دود و آلاینده‌ها: اختلاف فشار بین داخل و خارج دودکش، سبب ایجاد جریان هوا به سمت بالا می‌شود. این جریان هوا، دود، گازهای سمی و آلاینده‌های حاصل از احتراق را به بیرون از ساختمان هدایت می‌کند.
5. عوامل موثر بر مکش دودکش:
   • ارتفاع دودکش: هرچه ارتفاع دودکش بیشتر باشد، کشش آن نیز قوی‌تر خواهد بود.
   • قطر دودکش: قطر مناسب دودکش باید با توجه به ظرفیت گرمایشی موتورخانه و حجم آلاینده‌ها تعیین شود.
   • دمای دود: دمای بالای دود، باعث افزایش سرعت حرکت آن و در نتیجه، تقویت مکش دودکش می‌شود.
   • شرایط جوی: وزش باد می‌تواند به مکش دودکش کمک کند.

علاوه بر مکش طبیعی، در برخی از موتورخانه‌ها از دمنده‌ها و فن‌های مکنده نیز برای افزایش کارایی دودکش و تخلیه سریع‌تر و موثرتر آلاینده‌ها استفاده می‌شود.